De Identificatieplicht. Wat is het en waarom is het zo belangrijk?

Show your ID
Regelmatig worden we gevraagd om onze identiteit te bevestigen. Of het nu gaat om het openen van een bankrekening, het reizen met het openbaar vervoer, het stemmen bij verkiezingen of zelfs het kopen van alcohol of tabak, het tonen van een geldig identiteitsbewijs is vaak verplicht. Dit wordt ook wel de identificatieplicht genoemd en het is een onderwerp dat vaak wordt besproken en soms tot een debat leidt. Maar wat is de identificatieplicht precies en waarom is dit zo belangrijk?

Wat is de identificatieplicht?
De identificatieplicht is een wettelijke verplichting die mensen verplicht om een geldig identiteitsbewijs te tonen wanneer daarom wordt gevraagd door bevoegde instanties, zoals de politie, overheidsambtenaren, werkgevers, of beveiligingspersoneel. In veel landen, waaronder Nederland, is het hebben van een geldig identiteitsbewijs verplicht voor iedereen vanaf 14 jaar. Een identiteitsbewijs kan een paspoort, identiteitskaart of rijbewijs zijn, en moet doorgaans voorzien zijn van een pasfoto en persoonlijke gegevens zoals naam, geboortedatum en burgerservicenummer (BSN).

Waarom identificeren?
De identificatieplicht is belangrijk om diverse redenen, een aantal:

1. Veiligheid en misdaadbestrijding
   Het tonen van een geldig identiteitsbewijs stelt bevoegde instanties in staat om de identiteit van personen te verifiëren, wat kan helpen bij het opsporen van verdachten van misdrijven, het voorkomen van fraude en het tegengaan van identiteitsdiefstal. Door de identificatieplicht kan de veiligheid en criminaliteitsbestrijding worden bevorderd.
   
   
2. Bescherming van persoonlijke gegevens
   Identiteitsbewijzen zijn vaak voorzien van persoonlijke gegevens, zoals naam, geboortedatum en burgerservicenummer. Het tonen van een geldig identiteitsbewijs kan helpen om de privacy van individuen te beschermen, aangezien alleen bevoegde instanties het recht hebben om deze gegevens te controleren en te verifiëren.
   
   
3. Bevestiging van leeftijd
   Het tonen van een identiteitsbewijs kan helpen bij het bevestigen van de leeftijd van een persoon, bijvoorbeeld bij het kopen van alcohol of tabak, of bij het toegang krijgen tot leeftijdsgebonden diensten of evenementen. Dit kan helpen om minderjarigen te beschermen tegen schadelijk gedrag en het handhaven van de wettelijke leeftijdsgrenzen.
   
   
4. Versterking van de democratie
   Bij verkiezingen is het tonen van een identiteitsbewijs vaak verplicht om fraude te voorkomen en de integriteit van het verkiezingsproces te waarborgen. Dit draagt bij aan het versterken van de democratie en het waarborgen van een eerlijk en transparant verkiezingsproces.
   ​
   
5. Gelijke behandeling
   Door de identificatieplicht kan de gelijke behandeling worden bevorderd. Iedereen wordt immers gelijk behandeld en er wordt voorkomen dat er verschillen ontstaan tussen personen die wel en personen die geen identificatiebewijs bij zich hebben.

​Kortom, de identificatieplicht draagt bij aan het handhaven van de openbare orde en veiligheid, de bescherming van persoonlijke gegevens, de bevordering van gelijke behandeling en de versterking van de democratie. Daarom is het belangrijk dat mensen hun identificatiebewijs bij zich hebben en bereid zijn om het te tonen wanneer daarom wordt gevraagd door bevoegde instanties.

Ook in de zakelijke sferen kan regelmatig om een (kopie van een) geldig legitimatiebewijs worden gevraagd. In de gevallen dat ik dat doe is om te verifiëren of ik wel de rechtmatige eigenaar of vertegenwoordiger tegenover mij heb zitten of een overeenkomst mee sluit.